zondag 17 mei 2020

Onlinebronnen

Behalve in mijn ringmap met krantenknipsels en het archief van Gabriël ben ik ook online gaan zoeken naar berichtgeving over typewedstrijden. Een grote hulp bleek Delpher, het online platform van de Koninklijke Bibliotheek van Nederland. Het is een verzameling van miljoenen gedigitaliseerde teksten uit Nederlandse kranten, boeken en tijdschriften. Ik wou dat België ook zoiets had. Er zijn wel gedigitaliseerde Belgische krantenarchieven zoals Historische Kranten, maar daar doen ze moeilijk over auteursrechtwetgeving, waardoor alleen krantenartikels ouder dan 70 jaar online te raadplegen zijn. Onbegrijpelijk!

In Delpher kun je zoeken op trefwoorden. Ik heb dus gezocht op woorden als kampioenschap machineschrijven, tikwedstrijd, typekampioenschap etc., en dat heeft een groot aantal bruikbare artikels opgeleverd. Het interessante van Delpher is, dat dit digitale archief veel verder teruggaat in de tijd dan mijn eigen map met knipsels en zelfs verder dan het uitgebreide archief van Gabriël. Zo vond ik in het Algemeen Handelsblad van 30 mei 1911 een artikel waarin verwezen wordt naar een wedstrijd machineschrijven die in 1895 in het Amsterdamse Concordia-gebouw heeft plaatsgevonden. Ik vond ook tal van artikels over de groots opgezette nationale wedstrijden die eind de jaren 60 georganiseerd werden in het kader van de Damesbeurs in Den Haag, over de wedstrijden op de Efficiencybeurs in de Amsterdamse RAI in de jaren 70, en over de wedstrijd die het legendarische Instituut Schoevers in 1938 in Amsterdam hield.

zaterdag 7 oktober 2017

Het Grote Typeknipselboek

Naast Het Grote Wedstrijdtekstenboek ben ik nu ook begonnen met een tweede groots opgezet project in verband met de wedstrijden (snel)typen: Het Grote Typeknipselboek.

Wedstrijden sneltypen, vraag je je af, bestaat dat dan? Jawel, dat bestaat wel degelijk. Al bijna sinds het ontstaan van de schrijfmachine hadden de gebruikers van dit nieuwe, wonderlijke apparaat de behoefte om hun prestaties met elkaar te meten. Zo ontstonden al snel de eerste typewedstrijden. Vandaag de dag hebben sneltypers hun schrijfmachine uiteraard ingeruild voor een laptop, maar snelschrijfwedstrijden zijn nog steeds populair.

Zowel op regionaal, nationaal als internationaal niveau worden wedstrijden gehouden. Om de twee jaar organiseert Intersteno (de Internationale Federatie voor Informatie- en Communicatieverwerking) de wereldkampioenschappen in tekstproductie, tekstcorrectie, professionele tekstverwerking en aanverwante disciplines.

In de loop der jaren zijn er in kranten en tijdschriften al heel wat artikels verschenen over de wedstrijden machineschrijven en computertypen. De bedoeling van Het Grote Typeknipselboek is om zo veel mogelijk van die artikels te verzamelen. Uiteindelijk wil ik daar dus een boek mee maken, maar voor het zover is, moet ik eerst zo veel mogelijk materiaal bij elkaar zien te sprokkelen.

Eerst heb ik mijn eigen verzameling krantenknipsels, die ik al jarenlang in een ringmap bewaar, gedigitaliseerd. Momenteel ben ik bezig met het digitaliseren van het uitgebreide archief van Gabriël Dujardin, meervoudig Belgisch kampioen sneltypen, die al meer dan een halve eeuw aan de typewedstrijden deelneemt en die zelf jarenlang de provinciale wedstrijden in West-Vlaanderen heeft georganiseerd. Gabriël beschikt over een grote verzameling knipsels en ander historisch materiaal.


Met dat digitaliseren zal ik nog wel een poosje zoet zijn. Ik beperk me niet enkel tot het inscannen van de kranten- en tijdschriftenknipsels. Ik typ de teksten ook over, want heel wat knipsels zijn van eerder slechte kwaliteit en daardoor niet erg leesbaar en moeilijk te OCR’en. Als ik dus straks een boek wil maken, moet ik ervoor zorgen dat de teksten goed leesbaar weergegeven worden. Ik voeg ook metadata toe aan alle knipsels: uit welke krant of uit welk tijdschrift komt het knipsel en wanneer is het gepubliceerd, over welke wedstrijd gaat het, en welke personen, instituten en organisaties worden erin vermeld? Met die informatie kan ik dan indexen maken, die de lezer zullen toelaten om heel snel de knipsels terug te vinden waar hij naar op zoek is.

Je begrijpt al dat zoiets veel werk vergt, dat ik dus nog veel tijd nodig heb, en dat het boek nog niet meteen voor morgen is. Maar omdat ik in deze fase zo veel mogelijk knipsels wil verzamelen, doe ik hier alvast een oproep aan iedereen die me aan extra materiaal kan helpen.

Als jij ook een wedstrijdtypist bent (of was), dan bestaat de kans dat je net als Gabriël en ik ergens in een kast een ringmap hebt zitten waarin je krantenknipsels bewaart van de typewedstrijden waar je zelf aan hebt deelgenomen. Als dat het geval is, dan ben ik uiteraard erg geïnteresseerd in je verzameling. Ik ben geïnteresseerd in alle (Nederlandstalige) artikels over typewedstrijden in België, Nederland, en eigenlijk om het even waar, en ook in interviews met of portretten van wedstrijddeelnemers.

Als je zelf in de gelegenheid bent om de knipsels in te scannen, dan kun je de scans per e-mail opsturen naar gtkb@gebotopia.be. Heb je geen scanner of zie je het niet zitten om alles zelf in te scannen, contacteer me dan op hetzelfde e-mailadres en we spreken af hoe jouw krantenknipsels tot bij mij zullen geraken.

Als je over extra informatie over de artikels beschikt, vermeld die informatie er dan ook bij. Ik ben geïnteresseerd in volgende gegevens:
  • naam van de krant of het tijdschrift, datum van publicatie en eventueel paginanummer (bv. Krant van West-Vlaanderen / Brugsch Handelsblad, 4 september 2015, p. 33)
en voor zover dat niet uit de tekst van het artikel mocht blijken:
  • naam van de wedstrijd (bv. West-Vlaams Kampioenschap)
  • plaats en datum van de wedstrijd (bv. Poperinge, 28 februari 1981)
Beschik je niet over die gegevens, dan is dat niet erg. Maar als die informatie wel gekend is, zo veel te beter.

Alvast hartelijk bedankt voor jullie medewerking.